Đau bụng kinh hay còn gọi là thống kinh là tình trạng đau vùng hạ vị, xuất hiện trước, trong hoặc sau khi hành kinh. Đây là hiện tượng bình thường ở chị em phụ nữ mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt. Theo thống kê, hầu hết chị em đều có khó chịu ít nhiều trong những ngày đèn đỏ, nếu đau bụng kinh nhiều có thể phải tạm ngừng sinh hoạt, gây bất tiện cho người bệnh hàng tháng.
Tuy nhiên, không phải ai cũng đau giống nhau, có người đau nhẹ, có người lại rất đau, tùy theo cơ địa mỗi người.
Nguyên nhân gây đau bụng có thể được hiểu đơn giản là: Khi đến kì kinh nguyệt, tử cung bị căng lên, niêm mạc tử cung dầy lên dẫn đến sự chèn ép, gây ra cơn đau. Ngoài ra, cơ tử cung phải co lại để đẩy máu kinh ra ngoài.
Quá trình này làm xuất hiện chất prostaglandin - là thủ phạm gây đau bụng kinh. Một nguyên nhân khác nữa có thể là do tâm lý lo sợ hoặc khả năng chịu đau thấp ở người phụ nữ.
Đau bụng kinh thường được chia làm 2 loại:
- Đau bụng kinh nguyên phát: Thường gặp ở bạn gái mới dậy thì và kéo dài trong 3 năm. Nguyên nhân thường do sự co thắt quá mức của cơ trơn tử cung để đẩy máu kinh ra ngoài.
- Đau bụng kinh thứ phát: Sau khi chu kì kinh nguyệt đã ổn định mà bạn vẫn bị đau thì được gọi là đau bụng kinh thứ phát.
Nguyên nhân gây đau bụng kinh thứ phát có thể do: Lỗ màng trinh quá nhỏ nên khó đẩy máu ra ngoài, vệ sinh trong kì kinh nguyệt kém dẫn đến viêm nhiễm, hoặc bị những bệnh lây qua đường tình dục không chữa trị triệt để gây dính vùng tiểu khung...
Trong một số trường hợp, đau bụng kinh có thể là dấu hiệu của bệnh lạc nội mạc tử cung, nghĩa là lớp niêm mạc không nằm trong tử cung mà di cư đến những chỗ khác như: bụng, bàng quang thậm chí là buồng trứng... Bệnh này không quá nguy hiểm nhưng có thể dẫn đến vô sinh.
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân như sau:
- Yếu tố thần kinh, một số chị em phụ nữ quá mẫn cảm với cảm giác đau.
- Do các bệnh phụ khoa như viêm âm hộ- âm đạo với một số biểu hiện ngứa ngáy khó chịu, khí hư nhiều có màu sắc, mùi khác thường gây thay đổi pH âm đạo và đau bụng kinh.
- Do tử cung không bình thường, tử cung quá ngả trước hoặc ngả sau, tử cung quá co thắt, hay ống cổ tử cung quá hẹp, kinh nguyệt lưu thông bị trở ngại gây đau bụng.
- Do di truyền: con gái bị đau bụng kinh có mối liên quan nhất định đến người mẹ.
- Nội tiết: đau bụng trong kì kinh nguyệt có liên quan đến sự gia tăng của progesterone. Nội mạc tử cung và hàm lượng prostaglandin trong máu kinh tăng lên, prostaglandin tác động đến các cơ tử cung, làm chúng co lại gây đau bụng. Những người mắc chứng này có hàm lượng prostaglandin trong các mô nội mạc tử cung tăng cao rõ rệt hơn đối với những phụ nữ bình thường.- Vận động quá mạnh, trúng gió hoặc bị cảm lạnh trong kì kinh nguyệt đều gây đau bụng kinh.
- Những người có kinh nguyệt lần đầu, áp lực tâm lý quá lớn, ngồi lâu gây tuần hoàn máu kém, máu kinh không lưu thông, thích ăn đồ lạnh... cũng có thể gây đau bụng kinh.