Một số phương pháp chữa đau bụng hành kinh

Phụ nữ trước, trong hoặc sau chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện đau bụng thì nên làm gì?

Trước tiên, nên đến bệnh viện kiểm tra phụ khoa một cách tỉ mỉ. Căn cứ vào lý lịch bệnh do người bệnh cung cấp, vào những triệu chứng lâm sàng và kiểm tra, bác sĩ sẽ có chẩn đoán chính xác nhất.

Bệnh nhân cần được giám định để xác định triệu chứng đau bụng là do các chứng bệnh khác (như u nang buồng trứng, chửa ngoài tử cung, viêm tiểu khung cấp tính, đẻ non...) gây nên hay do đau bụng hành kinh gây nên. Việc các chứng bệnh trên bị chẩn đoán nhầm thành đau bụng kinh sẽ dẫn đến điều trị sai, gây những hậu quả không tốt.

Phương pháp trị đau bụng hành kinh chủ yếu là uống thuốc; nhưng tác dụng của tâm lý trị liệu và sự nghỉ ngơi cũng không thể coi nhẹ, đặc biệt là với phụ nữ trẻ tuổi bị đau bụng hành kinh nguyên phát. Khi bắt đầu có kinh, họ thường có những thay đổi về tâm lý như sợ hãi, lo lắng, u uất... Những phản ứng tâm lý này cũng làm tăng thêm mức độ đau bụng hành kinh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị đau bụng kinh:

*Điều trị nội khoa:

     Hiện nay, những thuốc đầu tay trong điều trị cho những phụ nữ bị đau bụng kinh là NSAIDs và thuốc tránh thai

- NSAIDs: Một loạt các nghiên cứu đã chỉ ra NSAIDs có tác dụng ức chế men tổng hợp prostaglandin giúp kiểm soát đau bụng kinh. Một số ý kiến khuyên nên bắt đầu dùng NSAIDs trước khi ra máu kinh một đến hai ngày và tiếp tục dùng trong vòng hai ngày của chu kỳ kinh. Ngoài ra, người ta cũng nhận thấy Paracetamol cũng có cơ chế giảm đau bụng kinh giống NSAIDs nên cũng dùng điều trị đau bụng kinh. Các thuốc giảm co thắt cơ trơn giúp giảm co thắt tử cung từ đó giảm đau trong đau bụng kinh.

- Thuốc tránh thai: Viên tránh thai dạng uống được khuyến cáo dùng trong điều trị đau bụng kinh. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy việc giảm có ý nghĩa thống kê chỉ số đau của phụ nữ dùng thuốc tránh thai so với phụ nữ dùng giả dược. Đặc biệt, viên tránh thai tổng hợp estrogen – progestin có hiệu quả rõ rệt. Các viên tránh thai tổng hợp chứa progestin tổng hợp giúp làm mỏng nội mạc tử cung theo thời gian. Nội mạc tử cung mỏng có chứa một lượng nhỏ acid arachidonic, làm giảm dòng chảy kinh nguyệt và các cơn co tử cung, do đó làm giảm đau bụng kinh.

     Hiện nay người ta còn có phương pháp điều trị bổ sung và thay thế gồm: nhiệt trị liệu, Vitamin B1, Vitamin E, tập thể dục, châm cứu, thảo dược.

- Nhiệt trị liệu: Một nghiên cứu gần đây so sánh việc sử dụng nhiệt trị liệu với acetaminophen để điều trị đau bụng kinh nguyên phát cho thấy nhiệt trị liệu giảm đau tốt hơn so với acetaminophen trong vòng tám giờ. Đây là phương pháp trị liệu không dùng thuốc, là lựa chọn tốt cho thanh thiếu niên, phụ nữ dị ứng thuốc giảm đau.

- Vitamin: Vitamin B1 là chất cần thết cho chuyển hóa carbohydrate và chức năng mô. Trong một nghiên cứu những phụ nữ trẻ sống ở Ấn Độ được chọn ngẫu nhiên, một nhóm dùng 100mg vitamin B1 hàng ngày trong 90 ngày, tiếp theo dùng giả dược trong 60 ngày, một nhóm dùng giả dược trong 60 ngày, tiếp theo dùng Vitamin B1 trong 90 ngày. Kết quả thấy sự cải thiện các triệu chứng đau, ngưỡng đau tăng tới 90% đối tượng nghiên cứu. Tuy nhiên, nghiên cứu không hiển thị không hiển thị thống kê so sánh giữa các nhóm điều trị. Do vậy, chưa thể khẳng định vai trò Vitamin B1 độc lập trong điều trị thống kinh cơ năng.

     Vitamin E tan trong chất béo và có tác dụng chống oxy hóa. Nó được chứng minh có tác dụng ức chế protein kinase C – tiền chất của tổng hợp prostaglandin. Do đó, vitamin E có tác dụng giảm đau bụng kinh. Trong một nghiên cứu thấy uống 200 mg vitamin E mỗi ngày trong năm ngày trong thời gian đầu của chu kỳ kinh nguyệt có hiệu quả giảm mức độ và thời gian đau trong thống kinh cơ năng. Đây có lẽ là lựa chọn tốt trong việc điều trị bổ sung.

- Tập thể dục: Khoảng 20% phụ nữ báo cáo bằng cách tập thể dục đã giúp giảm đau khi thống kinh. Tuy  nhiên, có ít bằng chứng khoa học để chứng minh điều này. Latthe đã tìm thấy rằng tập thể dục giúp giảm bớt thống kinh mức độ ít.

- Châm cứu: Người ta tiến hành một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng trên các đối tượng bị đau bụng kinh nguyên phát nhận thấy nhóm được châm cứu kết hợp với chăm sóc tốt hơn nhóm chỉ chăm sóc không. Một nghiên cứu khác cho thấy điều trị đau bụng kinh nguyên phát bằng châm cứu đuy trì khoảng 50% các trường hợp. NHI khuyến cáo sử dụng châm cứu để điều trị đau bụng kinh.

- Thảo dược: Khoảng 136 thảo mộc Trung Quốc được dùng cho giảm đau bụng kinh. Các thảo mộc giúp giảm đau bụng kinh theo lý luận Y học cổ truyền: bằng cách hành khí, hoạt huyết, khứ ứ, giúp đẩy khí huyết lưu thông trong mạch từ đó làm giảm đau bụng kinh. Tuy nhiên, cơ chế chính xác thảo dược làm giảm đau bụng kinh chưa được biết rõ và cần các nghiên cứu thêm.

* Điều trị ngoại khoa:

Trong những trường hợp đau bụng kinh quá nặng nề, dùng các thứ thuốc, điều trị nội không đạt hiệu quả có thể chỉ định phẫu thuật Cotte, cắt đám rối thần kinh trước xương cùng. Tuy nhiên phương pháp này ít sử dụng, không phải bao giờ cũng đem lại kết quả tốt.

* Tâm lý liệu pháp

Liệu pháp tâm lý được cho là cần thiết và đem lại hiệu quả tốt trong điều trị đau bụng kinh nguyên phát.

Việt Kiều