Đau bụng kinh không nên chủ quan

Đau bụng hành kinh đúng là một loại bệnh phụ khoa tương đối phổ biến. Từ trước đến nay, do cảm giác đau của mỗi người khác nhau, mức độ chịu đựng của mỗi người cũng khác nhau, hơn nữa lại thiếu phương pháp định lượng khách quan, chuẩn xác về mức độ của bệnh, nên tỷ lệ đau bụng hành kinh được thống kê của phụ nữ ở các nước có sự chênh lệch khá lớn.
Theo một số điều tra, năm 1980 ở Trung Quốc có 33% người bị đau bụng hành kinh trong số 72.000 phụ nữ được điều tra. Trong đó:

- 36% dau bung kinh nguyên phát.
- 32% bị đau thứ phát.
- 32% không rõ nguyên nhân.
- 13,6% người bị ảnh hưởng đến công tác và sinh hoạt.
Năm 1982, Andersch và Milsom đưa ra báo cáo: Có đến 72% nữ thanh niên lứa tuổi 19 ở Thụy Điển bị đau bụng hành kinh, trong đó 15% dùng thuốc giảm đau. Năm 1985, ở Mỹ 50% phụ nữ sau tuổi dậy thì bị đau bụng kinh ở mức độ khác nhau, 10% vì đau bụng kinh mà mỗi tháng phải nghỉ một đến ba ngày. Từ đó có thể thấy, đau bụng kinh là chứng bệnh rất phổ biến, đặc biệt là ở phụ nữ trẻ dưới 19 tuổi.

4. Nguyên nhân và cơ chế gây đau bụng hành kinh:
Đây là một bệnh phụ khoa mà biểu hiện lâm sàng là đau bụng. Thực ra, nó là một chứng bệnh độc lập, nhưng do sự đau đớn có những biểu hiện đặc biệt nên người ta liệt nó vào hàng các bệnh phụ khoa.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra đau bụng hành kinh, biểu hiện của chúng rất khác nhau. Người bị u cơ dưới niêm mạc tử cung, người có cơ quan sinh dục cấu tạo không bình thường như cổ tử cung hẹp… đều có thể bị đau bụng hành kinh. Sự tồn tại của những vật lạ trong tử cung (như vòng tránh thai) cũng có thể kích thích tử cung, phát sinh sự đau đớn.

Nguyên nhân cơ bản dẫn đến đau bụng hành kinh có thể quy về mấy phương diện sau:

- Sự co thắt quá độ của tử cung: Áp lực co thắt tử cung của người đau bụng hành kinh và người bình thường cơ bản là giống nhau. Nhưng do sự co thắt của tử cung duy trì trong thời gian khá dài, lại không dễ thả lỏng hoàn toàn, nên tử cung bị co thắt quá độ dẫn đến đau bụng hành kinh.

- Tử cung co thắt không bình thường, khiến cơ nhẵn tử cung bị thiếu máu, gây đến co thắt, thậm chí co rút cơ tử cung, từ đó xuất hiện đau bụng hành kinh. Nghiên cứu thực nghiệm gần đây cho thấy, huyết áp cao là nhân tố quan trọng tạo thành sự co thắt không bình thường của tử cung.

- Hàm lượng chất prostaglandin (PG) trong máu kinh nguyệt và nội mạc tử cung tăng cao. Chất Prostaglandin E2 (PGE2) làm co thắt cơ tử cung. Nhiều thí nghiệm đã chứng minh hàm lượng PG trong máu người đau bụng kinh cao hơn người bình thường. Trong một cơ thể, hàm lượng PGE2 và PGF2a cũng khác nhau, tỷ lệ GPF2a/PGE2 không tương đồng ở những khoảng thời gian khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt. Những kích thích đó có thể dẫn đến sự co thắt không bình thường của cơ tử cung, gây đau đớn.

Ở người bị chứng lạc nội mạc tử cung, quan hệ giữa chứng đau bụng hành kinh và hàm lượng PG càng rõ ràng. Hàm lượng PGF2a trong huyết thanh và dịch khoang bụng của họ cao hơn người không đau bụng hành kinh.

Khi bị đau bụng kinh cần đi khám và thực hiện những biện pháp điều trị bệnh như sau:

NSAIDs. Thuốc không steroid chống viêm (NSAID) có thể hữu ích trong việc làm giảm nỗi đau của đau bụng kinh. Bác sĩ ban đầu có thể đề nghị dùng NSAIDs toa, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin...) và naproxen (Aleve), với liều thường xuyên bắt đầu từ một ngày trước khi thời gian kinh bắt đầu. Toa NSAIDs, như acid mefenamic (Ponstel) cũng có sẵn.

Kích thích tố sinh điều khiển. Uống thuốc tránh thai chứa hormone ngăn chặn sự rụng trứng và giảm mức độ nghiêm trọng của đau bụng kinh. Những hormone này cũng có thể bằng cách tiêm, một bản vá dán trên da, hoặc chèn vào trong âm đạo.

Phẫu thuật

Nếu đau bụng kinh là do một căn bệnh tiềm ẩn, chẳng hạn như endometriosis hoặc u xơ, phẫu thuật loại bỏ các tế bào bất thường có thể giúp giảm triệu chứng.

Phong cách sống và biện pháp khắc phục

Ngâm trong bồn tắm nước nóng hoặc sử dụng một miếng đệm nóng lên bụng  thấp dường như chỉ có hiệu quả như thuốc giảm đau toa để giảm đau bụng kinh.

Thay thế thuốc

Thay thế các phương pháp điều trị cho đau bụng kinh bao gồm:

Giảm căng thẳng. Các hoạt động giảm bớt căng thẳng - chẳng hạn như xoa bóp, yoga và thiền định - có thể giúp giảm đau của đau bụng kinh.

Châm cứu. Châm cứu đã được sử dụng tại Trung Quốc để giảm đau cho hơn 2.000 năm.

TENS. Điện kích thích thần kinh qua da (TENS) đã được tìm thấy là hiệu quả hơn giả dược trong việc làm giảm các cơn đau do đau bụng kinh. Một thiết bị TENS làm tăng ngưỡng cho các tín hiệu đau và kích thích sự phát hành của endorphins cơ thể với thuốc giảm đau tự nhiên.

Thức ăn bổ sung. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin E thiamin, và omega-3 bổ sung có thể giúp giảm đau bụng kinh.

Hiện nay, nhiều công trình nghiên cứu đã khẳng định tác dụng điều trị chứng đau bụng kinh của một số loại thuốc có nguồn gốc thiên nhiên.

Nổi bật gần đây là nghiên cứu “Đánh giá tác dụng của sản phẩm thảo dược chứa thành phần đan sâm, đương quy, nga truật, sài hồ bắc,... trong điều trị thống kinh cơ năng tuổi trẻ” do bác sĩ Nguyễn Thị Quỳnh Trang – trường đại học Y Hà Nội thực hiện.

Kết quả nghiên cứu trên 60 bệnh nhân cho thấy: 90% bệnh nhân giảm đau bụng kinh, 51,7% bệnh nhân hết đau bụng kinh,80% được duy trì sau khi ngừng điều trị 2 tháng. Số ngày đau bụng kinh giảm, màu sắc và chất lượng kinh nguyệt cải thiện. Hầu như không có tác dụng không mong muốn: 9,9 % bệnh nhân nóng bụng, rối loạn tiêu hóa nhưng chỉ gặp ở lần đầu tiên sử dụng thuốc.